Kinh nghiệm du lịch Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc

Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc diễn ra vào ngày 5 tháng 5 âm lịch hàng năm, là một trong những sự kiện văn hoá du lịch truyền thống quan trọng của Trung Quốc.

Nguồn gốc Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc

Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc là một trong những lễ hội truyền thống lâu đời (hơn 2000 năm trước) và được Unesco công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể vào năm 2009. Dưới đây là những giả định về nguồn gốc của lễ hội.

1. Truyền thuyết Khuất Nguyên

• Khuất Nguyên (340–278 TCN) là một nhà thơ yêu nước thời Chiến Quốc, làm quan nước Sở. Ông can gián vua Sở chống lại nước Tần nhưng bị gian thần hãm hại, bị lưu đày.
• Khi nghe tin nước Sở bị Tần tiêu diệt (năm 278 TCN), ông gieo mình xuống sông Mịch La tự vẫn vào ngày 5/5 âm lịch.
• Dân làng đua nhau chèo thuyền ra sông tìm thi thể ông, đánh trống và ném bánh gạo (tiền thân của bánh ú) xuống nước để cá không ăn thi hài ông.
• Tưởng niệm Khuất Nguyên trở thành lý do chính của lễ hội, với các hoạt động đua thuyền rồng và ăn bánh ú.

2. Truyền thuyết khác: Tục thờ rồng & cầu mưa

• Một số học giả cho rằng lễ hội bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ rồng của cư dân vùng sông nước Nam Trung Quốc thời cổ đại.
• Người xưa tổ chức đua thuyền hình rồng vào mùa hè để cầu mưa thuận gió hòa, xua đuổi dịch bệnh.

3. Nghi lễ trừ tà & bảo vệ sức khỏe

• Thời cổ đại, người Trung Quốc tin rằng tháng 5 âm lịch là thời điểm khí độc hoành hành, dễ sinh bệnh tật.
• Các phong tục trong lễ hội đều mang ý nghĩa phòng bệnh: treo lá ngải cổ, xương bồ để khử trùng không khí. Đeo túi thơm chứa thảo dược đuổi côn trùng. Uống rượu hùng hoàng để diệt khuẩn.

Ở Việt Nam ngày tết Đoan Ngọ cũng có tục ăn rượu nếp, giết sâu bọ. Tương tự là ở Hàn Quốc là tết Dano (múa Ganggangsullae) và Nhật Bản là tết Tango no Sekku (dành cho trẻ em)

Các địa điểm diễn ra Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc

Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc được diễn ra tại nhiều địa điểm, sau đây là những địa điểm mà tác giả cho là đặc sắc nhất dành cho du khách.

Hồ Nam – Lễ hội lớn nhất

Hồ Nam là nơi lý tưởng nhất để trải nghiệm Lễ hội Thuyền rồng với không khí linh thiêng và hoành tráng. Bạn muốn kết hợp thăm các điểm du lịch khác như Trương Gia Giới cũng rất nổi tiếng.

1. Địa điểm chính diễn ra lễ hội

• Sông Miluo: Nơi Khuất Nguyên gieo mình tự vẫn, thuộc thành phố Miluo, Hồ Nam.
• Khu tưởng niệm Khuất Nguyên: Bao gồm đền thờ, bảo tàng và bến thuyền đua.
• Thành phố Nhạc Dương: Nơi tổ chức các cuộc đua thuyền lớn trên hồ Động Đình.

2. Các hoạt động không thể bỏ qua

Đua thuyền rồng hoành tráng

• Quy mô: Hàng trăm đội thuyền từ khắp Trung Quốc và quốc tế tham gia.
• Đặc điểm thuyền: dài 20–30m, trang trí đầu rồng, đuôi phượng sặc sỡ. Mỗi thuyền chở 20–50 tay chèo, kèm trống thúc giục nhịp nhàng.
• Địa điểm đua: sông Miluo (Cuộc đua truyền thống nhất, tái hiện cảnh cứu Khuất Nguyên). Hồ Động Đình (Cuộc đua quốc tế với view núi non hùng vĩ).

Lễ tưởng niệm Khuất Nguyên

• Thời gian: Sáng sớm ngày 5/5 âm lịch.
• Nghi thức: dâng bánh ú, hoa quả tại đền thờ Khuất Nguyên. Đọc thơ “Ly Tao” (tác phẩm nổi tiếng của Khuất Nguyên). Thả đèn hoa đăng xuống sông Miluo.

Trải nghiệm gói bánh ú truyền thống

• Bánh ú Hồ Nam có đặc điểm: nhân thịt lợn, lòng đỏ trứng muối, đậu xanh. Gói bằng lá tre to, buộc dây rơm.
• Địa điểm học gói bánh: làng Quyuan (gần sông Miluo). Các gian hàng trong khu tưởng niệm Khuất Nguyên.

Nghi lễ trừ tà đặc trưng

• Treo lá ngải cứu và xương bồ trước cửa nhà.
• Tắm nước lá thơm (gồm ngải cứu, bưởi) để phòng bệnh.
• Đeo túi thơm chứa bạch chỉ, quế, hồi.

3. Lịch trình gợi ý (2 ngày 1 đêm tại Hồ Nam)

Ngày 1:

• Sáng: Tham quan khu tưởng niệm Khuất Nguyên, xem triển lãm thơ văn.
• Trưa: Ăn bánh ú và cá hun khói Hồ Nam tại nhà hàng địa phương.
• Chiều: Học gói bánh ú, mua túi thơm ở chợ truyền thống.
• Tối: Xem biểu diễn kịch Khuất Nguyên bằng tiếng địa phương.

Ngày 2:

• Sáng: Dự lễ tưởng niệm và xem đua thuyền trên sông Miluo.
• Trưa: Ăn trưa trên thuyền với món vịt hồ lô.
• Chiều: Thăm hồ Động Đình, chụp ảnh cánh đồng lau sậy.

Quảng Đông

Lễ hội Thuyền rồng tại Quảng Đông (Guangdong) mang đậm nét văn hóa đặc trưng của vùng Lĩnh Nam, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Dưới đây là những chi tiết đặc sắc về lễ hội tại đây.

1. Địa điểm chính diễn ra lễ hội

• Thành phố Quảng Châu (Guangzhou): Sông Châu Giang, Công viên Văn Hóa Thuyền Rồng.
• Thành phố Phật Sơn (Foshan): nổi tiếng với thuyền rồng truyền thống làm bằng gỗ mun.
• Thành phố Đông Hoản (Dongguan): nơi diễn ra giải đua quốc tế.

2. Các hoạt động nổi bật

• Thuyền được trang trí đầu rồng mạ vàng, sơn màu rực rỡ.
• Đội hình đua dài 12–18m, mỗi thuyền có 22–50 tay chèo.
• Giải Quảng Châu International: thu hút các đội từ Hồng Kông, Macau, ASEAN.
• Giải Phật Sơn Nanhai: đua thuyền gỗ truyền thống.

• Nghi lễ “Mời Rồng“: trước khi đua, các đội làm lễ rước đầu rồng từ đình làng ra bến sông, kèm múa lân và đốt pháo.

• Ẩm thực lễ hội: bánh ú Quảng Đông, chè trôi nước.
• Treo lá ngải cứu kết hợp bùa may mắn hình con hổ (tượng trưng sức mạnh).
• Thi thả bè hoa trên sông.

3. Lịch trình tham khảo (2 ngày tại Quảng Châu)

Ngày 1:

• Sáng: Xem lễ Mời Rồng tại đình làng Xiguan.
• Trưa: Ăn bánh ú tại quán Lianxiang Lou (nổi tiếng 100 năm).
• Chiều: Tham quan Bảo tàng Dân tộc Quảng Đông, tìm hiểu lịch sử thuyền rồng.
• Tối: Dạo phố đi bộ Bắc Kinh Lộ, mua túi thơm handmade.

Ngày 2:

• Sáng: Xem đua thuyền tại sông Châu Giang (ghế ngồi VIP cần đặt trước).
• Trưa: Ăn hải sản ở làng chài Pazhou.
• Chiều: Thử chèo thuyền rồng mini tại công viên Yuexiu.

Hong Kong

Lễ hội Thuyền rồng Hong Kong là dịp tuyệt vời để trải nghiệm văn hóa truyền thống trong không gian hiện đại. Bạn có thể kết hợp tham quan Disneyland hoặc Victoria Peak. Dưới đây là các thông tin chi tiết.

1. Địa điểm chính diễn ra lễ hội

• Vịnh Stanley (Stanley Main Beach) – Địa điểm nổi tiếng nhất với giải đua quốc tế.
• Cảng Aberdeen – Nơi diễn ra các cuộc đua địa phương.
• Vịnh Sai Kung – Lễ hội kết hợp với hoạt động hải sản.
• Công viên Văn hóa Hồng Kông – Nơi tổ chức lễ hội ẩm thực và triển lãm.

2. Các hoạt động

Giải đua thuyền rồng quốc tế Stanley

• Thời gian: Thường diễn ra vào ngày chính lễ (5/5 âm lịch) hoặc cuối tuần gần nhất.
• Đặc điểm: thu hút hơn 200 đội từ khắp nơi trên thế giới. Thuyền đua được trang trí rực rỡ, dài 12-15m, với 20-22 tay chèo. Các hạng mục: Đua truyền thống, đua doanh nghiệp, đua nữ…

Nghi lễ “Mắt Rồng”

• Ý nghĩa: Làm lễ vẽ mắt cho đầu rồng để mang lại may mắn.
• Địa điểm: Thường diễn ra tại chùa Tin Hau (gần bến đua).

Ẩm thực

• Bánh ú Hong Kong: bhân thịt nạc, trứng muối, hạt dẻ, nấm đông cô. Đặc biệt có loại bánh ú nước (alkaline zongzi) màu vàng, ăn với đường hoặc mật.
• Quán nổi tiếng: Luk Yu Tea House – Bánh ú truyền thống. Kee Wah Bakery – Bánh ú hiện đại nhiều vị.

Hoạt động văn hóa

• Triển lãm thuyền rồng tại Bảo tàng Lịch sử Hồng Kông.
• Workshop gói bánh ú cho du khách.

3. Lịch trình gợi ý (2 ngày)

Ngày 1:

• Sáng: Tham quan chùa Man Mo, tìm hiểu nghi lễ truyền thống.
• Trưa: Ăn bánh ú tại Kee Wah Bakery.
• Chiều: Xem lễ Mắt Rồng tại Stanley.
• Tối: Dạo chợ đêm Temple Street.

Ngày 2:

• Sáng: Xem đua thuyền tại Stanley.
• Trưa: Ăn hải sản ở làng chài Aberdeen.
• Chiều: Tham gia workshop gói bánh ú.
• Tối: Ngắm cảnh Victoria Harbour.

• Hồ Nam (Hangzhou, Yueyang) – Lễ hội lớn nhất, đua thuyền truyền thống.
• Quảng Đông (Quảng Châu, Phật Sơn) – Đua thuyền sông Châu Giang.
• Hồng Kông (Aberdeen, Stanley) – Kết hợp văn hóa Trung-Tây.
• Tô Châu, Hàng Châu – Đua thuyền trên sông nước.

Tô Châu – Hàng Châu

Lễ hội tại Tô Châu và Hàng Châu phù hợp với ai yêu sự bình yên, nghệ thuật truyền thống.

1. Đặc điểm chung của lễ hội tại Tô Châu & Hàng Châu

• Phong cách Giang Nam: Lễ hội nhấn mạnh yếu tố thủy mặc họa, với thuyền đua uyển chuyển trên sông nước, khung cảnh cổ kính.
• Gắn liền với văn hóa trà đạo: Kết hợp thưởng trà Long Tỉnh (Hàng Châu) trong các nghi lễ.
• Bánh ú đặc trưng: Nhân ngọt (đậu đỏ, táo tàu) phù hợp khẩu vị người Giang Nam.

2. Lễ hội Thuyền rồng ở Hàng Châu

Địa điểm chính:

• Hồ Tây : Đua thuyền tại khu vực Tây Đồng (Xitang) – nơi có những chiếc cầu đá cổ làm background tuyệt đẹp.
• Kênh đào Đại Vận Hà: Đua thuyền về đêm với đèn lồng rực rỡ.

Hoạt động nổi bật:

• Đua thuyền phong cách “Hàng Châu”: thuyền nhỏ (10-12 tay chèo), trang trí hoa sen và lá liễu – biểu tượng của Hàng Châu. Kết hợp biểu diễn đàn tranh và thư pháp trên thuyền.
• Lễ thả đèn hoa đăng: Hàng ngàn đèn thả xuống Hồ Tây, tạo khung cảnh lãng mạn.

Ẩm thực:

• Bánh ú “Hàng Châu”: Nhân táo tàu, hạt sen, gói bằng lá sen thơm.
• Món nên thử: Cá Tây Hồ sốt giấm. Trà Long Tỉnh pha cùng nước suối Hổ Pháo.

Lịch trình gợi ý (1 ngày):

• Sáng: Ngắm hoa sen ở Hồ Tây + Ăn sáng với bánh bao cua Hoàng Long.
• Trưa: Xem đua thuyền tại Tây Đồng + Ăn trưa ở nhà hàng Lâu Ngoại Lâu.
• Chiều: Thăm chùa Linh Ẩn + Học gói bánh ú tại làng Long Tỉnh.
• Tối: Thưởng thức tiệc trà trên thuyền rồng.

3. Lễ hội Thuyền rồng ở Tô Châu

Địa điểm chính:

• Sông Cổ Tô: Đua thuyền qua các cầu đá cổ như Phong Kiều, Bảo Đái.
• Khu vực Châu Trang: Lễ hội tại “Venice phương Đông”.

Hoạt động đặc sắc:

• Đua thuyền “Tô Châu bản xứ”: thuyền hình con cá chép (tượng trưng may mắn), chèo bằng mái chèo gỗ mun. Người chèo mặc trang phục cổ thời nhà Minh.
• Triển lãm thư pháp: Trưng bày các tác phẩm viết về Khuất Nguyên tại vườn Hàn Sơn Tự.

Ẩm thực:

• Bánh ú “Tô thức”: Nhân thịt heo hầm nấm, gói hình kim tự tháp.
• Đặc sản khác: Cua Hoàng Phố hấp gừng. Rượu Ô Nha ủ từ gạo nếp.

Lịch trình gợi ý (1 ngày):

• Sáng: Dạo thuyền trên sông Cổ Tô + Ăn sáng mì vằn thắn.
• Trưa: Xem đua thuyền ở Châu Trang + Ăn trưa tại nhà hàng Thẩm Gia.
• Chiều: Thăm vườn Lưu Viên + Học làm quạt lụa Tô Châu.
• Tối: Nghe bình thư (kể chuyện) tại quán trà cổ.

Những điều cần lưu ý khi đi du lịch Lễ Hội Thuyền Rồng ở Trung Quốc

Những lưu ý hữu ích dành cho bạn nếu có ý định tham dự lễ hội thuyền rồng ở Trung Quốc

1. Chuẩn bị trước chuyến đi

• Nên đến sớm 1–2 ngày để tránh ùn tắc.
• Đặt trước vé máy bay/tàu hỏa vì giá sẽ tăng cao dịp lễ.
• Đặt phòng khách sạn: ưu tiên chỗ gần bến đua thuyền (Stanley ở Hong Kong, sông Miluo ở Hồ Nam).
• Visa: Kiểm tra yêu cầu visa Trung Quốc (một số thành phố như Hải Nam có chính sách miễn visa 30 ngày).

2. Di chuyển

• Phương tiện công cộng: tàu điện ngầm ở Quảng Châu, Thượng Hải, Bắc Kinh thường miễn phí ngày lễ. Ở Hong Kong, dùng Octopus Card để tiết kiệm.
• Taxi/Grab: ưng dụng Didi (cần SIM Trung Quốc hoặc VPN để đăng ký).
• Lưu ý: Khu vực đua thuyền thường cấm xe, nên đi bộ hoặc xe buýt.

3. Trang phục và đồ dùng cần mang

• Mặc thoáng mát, thấm hút mồ hôi (nhiệt độ có thể lên đến 35°C).
• Mang thêm áo mưa nhẹ (mùa hè hay có mưa bất chợt).
• Giày thể thao chống trơn trượt (bến sông ẩm ướt).
• Mũ rộng vành, kem chống nắng (SPF 50+).
• Pin dự phòng nếu sử dụng điện thoại để quay chụp liên tục.

4. Quy tắc ứng xử tại lễ hội

• TKhông chạm vào đầu rồng trên thuyền (điều cấm kỵ).
• Không xả rác xuống sông khi thả bánh ú hoặc đèn hoa đăng.
• Xin phép trước khi chụp người địa phương mặc trang phục truyền thống.
• Tránh dùng flycam ở khu vực đông người (có thể bị phạt).

5. Ẩm thực và an toàn thực phẩm

• Bánh ú (Zongzi): Chọn quán uy tín như Wufangzhai (Hàng Châu) hoặc Luk Yu Tea House (Hong Kong).
• Rượu hùng hoàng: Uống ít (có vị cay, chứa khoáng chất).
• Tránh ăn đồ sống ở quán vỉa hè.
• Mang theo thuốc tiêu hóa (dạ dày có thể không quen gia vị địa phương).

6. An toàn và vệ sinh cá nhân

• Tránh xa khu vực cạnh bến sông khi đua thuyền (dễ xô đẩy).

• Để ví tiền ở túi trong, đề phòng móc túi.

• Uống nước đóng chai (tránh nước máy).
• Mang khẩu trang nếu nhạy cảm với bụi và tiếng ồn.

7. Quà lưu niệm

• Đồ nên mua: túi thơm chứa thảo dược (bán ở các đền, chùa). Bánh ú hộp thiếc (bảo quản được lâu).
• Mặc cả: các chợ truyền thống như Qingping Market (Quảng Châu) có thể trả giá 30–50%.

8. Xử lý tình huống khẩn cấp

• Dùng Baidu Maps (cần VPN nếu dùng SIM quốc tế).
• Gọi 110 (cảnh sát) hoặc 120 (cấp cứu).
• Mất hộ chiếu: liên hệ ngay Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc (Bắc Kinh/Quảng Châu). Theo thông tin bên dưới.

Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh

• Địa chỉ: No. 32 Guanghua Road, Chaoyang District, Beijing (北京市朝阳区光华路32号).
• Điện thoại:
  • Hotline khẩn cấp (24/24): +86 10 6532 1155 (nhấn phím 0 khi có yêu cầu khẩn).
  • Lãnh sự: +86 10 6532 1155 (ext. 11).
• Email: [email protected]
• Website: http://www.vietnamembassy-china.org

Hoặc

 Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Quảng Châu

• Địa chỉ: Room 1910-1912, Tower B, Victory Plaza, No. 103 Tiyu West Road, Tianhe District, Guangzhou (广州市天河区体育西路103号维多利广场B座1910-1912室).
• Điện thoại:
  • Hotline khẩn cấp: +86 20 8330 5910 hoặc +86 139 2243 8958 (Zalo/WeChat).
• Email: [email protected]

9. Các ứng dụng hữu ích cho chuyến du lịch

• Thanh toán: WeChat Pay/Alipay (liên kết thẻ quốc tế).
• Dịch thuật: Google Translate (tải sẵn gói tiếng Trung ngoại tuyến).
• Giao thông: MetroMan (bản đồ tàu điện ngầm các thành phố).

Xem thêm bài này: Kinh nghiệm du lịch Trung Quốc tự túc từ A – Z

Thông tin tham khảo

• Thông tin tác giả: https://nguyenthanhcong.name.vn
• Top 10 Lễ Hội Du Lịch Trung Quốc Đáng Để Trải Nghiệm
• Cẩm Nang Du Lịch
• Dịch Vụ Du Lịch